Annelik Üzerine Kısa Bir Deneme

EBEVEYN DANIŞMANLIĞI

Annelik Üzerine Kısa Bir Deneme

İyi bir anne miyim?

Anneler çocuklarının akıllı, terbiyeli, başarılı, mutlu, herkes tarafından sevilen çocuklar olmalarını ve aynı zamanda kendilerinin de iyi anneler olmalarını isterler. Çocuklarını hayata hazırlamak, bildiklerini öğretmek, her zaman sevgi dolu, sabırlı ve anlayışlı davranmak ve çocukları büyüdüklerinde sevgi, övgü ve minnetle anılmak isterler. Onlara ne iyi baktığını, nasıl büyüttüğünü, ne çok fedakarlığa ve zorluklara katlandığını çocukları bilsin isterlerAma buna rağmen annelerin çocuklarına sinirlendiklerini, sabretmekte zorlandıkları zamanlar olabilir. Yapmaları gereken pek çok iş yetişmek zorunda iken; hayata dair birtakım sıkıntılarla baş etmeye çalışıyor iken; ya da bir yorgunluk anında çocuğun tek bir aksi hareketi/ yaramazlığı/söz dinlememesi katlanılmaz olabilir. Tüm iyi niyet ve çabalarına rağmen, hayal ettikleri anne olamadıkları; istemeseler de çocuklarına kızdıkları, bağırdıkları hatta vurdukları zamanlar olabilir. İşte böyle zamanlarda, anneler üzüntü, pişmanlık, suçluluk hissedebilir; kendilerini diğer annelerle karşılaştırabilirler. 

Anne simgesi hepimizin gözünde sabırlı, cefakar, hoşgörülü, fedakar, kendini düşünmeyen, güler yüzlü; aynı zamanda çocuk bakımı, çocuk eğitimi, çocuk psikolojisi hakkında her şeyi bilen ve bilmesi beklenen; sinirlenmeyen, süper kadınlar olarak canlanır. Anne her zaman evde, her zaman hazır, kendi işlerinden çok çocuğun işlerini önceleyen, her zaman sabırlı ve güçlü olan, nasıl konuşacağını bilen, çocuğun tüm ihtiyaçlarını karşılayan, sevgi veren ama otorite kuran biridir. Ama anneler de insandır ve bir insanın tüm bunları memnuniyetle, kolaylıkla, sürekli ve istikrarla yapabilmesi mümkün değildir. 

Annemiz gibi anne ya da başka anneler gibi anne olamayız. Kendimizi, çocuklarımızı, kendi ailemizi tanıyıp, bize uyacak çözüm ve yaklaşımlar bulmalıyız. Çünkü her birimizin yapısı ve yaşadıkları birbirinden farklı. Her anne kendi yapısı dahilinde çocuğuna nasıl davranabileceğini çözümlemelidir. Anne babasıyla zorlu tecrübeler yaşayan insanlar anne baba olduklarında, anne babalarının onlara davrandığı gibi davranmamaya çalışabilirler ya da çocuklarına aynı şekilde muamele edebilirler. Geçmişi tamamen reddetmek ya da aynısını yapmak ikisi de olumsuz sonuçlar doğurabilir. Ebeveynlerin çocuklarını, kendi çocukluklarıyla kıyaslamaları çocuğun “Anne babam gibi olamadım” düşüncesiyle yetersiz hissetmesine sebep olabilir. Bunun yerine “Ben de senin yaşındayken…" tarzında cümlelerle çocuğa anlaşıldığını hissettirmek gerekir. Annenin çocuklarına çocukluğu hakkında hikayeleri ballandırarak anlatması anne çocuk bağının kuvvetlenebilmesi için önemli paylaşımlardır. 

Aynı yöntemlerle aynı şekilde muamele ederek her çocuktan aynı sonucu almayı beklemek doğru değildir. Her birimiz belli bir mizaçla dünyaya geliriz: Kimimiz daha çok duygusal iniş çıkışlar yaşarız; kimimiz daha mükemmeliyetçi ve sorumluluk sahibidir kimimiz daha az; ya da daha içe kapanık ya da dışa dönük olabiliriz. Yeniliğe daha açık olanlarımız ve olmayanlarımız olabilir. Kimimiz orta yolu bulan uyumlu tiplerken kimimiz karşı gelmeyi, aykırı olmayı severiz. Bazılarımız daha sabırlı, daha kabullenici; bazılarımızsa daha tez canlı, daha peşin hükümlüdür. Çocuğumuzun da bu özelliklerini tanıyıp, onu olduğu gibi kabul etmeli ve olduğundan çok farklı beklentiler içinde olmamalıyız. Çocuğa da kendi gibi olmak öğretilmelidir. Kendi gibi gülmek/ağlamak/oturmak/yürümek. Kendi gibi olabilen çocuk, kişiliklidir. Çocuk her şeyi değil, tercih ettiği şeyi yaşadıkça kişiliğini geliştirir. 

Anne çocuğuna nasıl davranacağını en iyi kendi bilir. Çocuğuna nasıl davranacağıyla ilgili sürekli yönlendirme, çocuk eğitimiyle ilgili çeşit çeşit kitapları okuma ve anneliğe dair yüksek standartlar belirleme annede yetersizlik hissi oluşturur. Ancak, anne babalık kitaplardan öğrenilemese de, bireyler nasıl daha iyi anne baba olacağını düşünmeli, kendini ebeveynlik bağlamında geliştirmelidir. Ebeveynleriyle sağlıklı ve güvenli ilişkiler kuramayan bireyler, başkalarıyla (eş, arkadaş) da sağlıklı ilişkiler kurmakta zorlanırlar. Yetişkinlerin yaşamla ve insanlarla uyum içinde olabilmesi, çocukluk çağındaki hislerle mümkündür. Özümüz çocukluğumuzda oluşur ve büyüyünce bu öz dışa vurur.

Nasıl bir anne olduğunuza dair düşünceler zihninizde canlandığında, sorun kendinize:

Anne olarak kendimden ne kadar memnunum? Neleri iyi yapıyorum? 5 ve üstü kadar örnek verin ancak örnekler gerçekçi olsun. Anne olarak kendimde beğenmediğim, değiştirmek istediğim neler var? Bence neleri iyi yapmıyorum? Veya daha iyi yapabilirim? 5 ve üstü kadar gerçekçi örnekler verin.

Klinik Psikolog Şuheda KARAKAYA AYDIN
Etiketler: