Korona Virüse Dair Psikolojik Stresle Nasıl Baş Edebiliriz?

Korona Deyince ...

Aynı olay ya da durum hakkında bizler farklı şeyler düşünürüz. Düşündüklerimiz ise, o olay ya da duruma karşı duygularımızı ve sonuç olarak ne yaptığımızı etkiler. Korona virüs de hepimiz için bir şekilde stres kaynağı haline geldi. Ancak aynı stresör bizleri farklı şekillerde etkiledi. Kimimiz virüsün kendisini ekonomik olarak etkilemesinden dolayı, kimimizse kendisinin ya da yakınlarının sağlığı için endişe duydu. Peki Korona Virüs deyince biz insanların aklından neler geçiyor olabilir?

• Hastalanırsam bir türlü iyileşemem
• Ölmek istemiyorum
• Ya sevdiklerime bir şey olursa, onların yokluğuna dayanamam/onlarsız yaşayamam
• Ya yeterince tedbir alamadığım için pisi pisine hastalığı kapar ve pisi pisine ölürsem
• Kimseye zarar veremem vermemeliyim (Ya bir şekilde virüs bana bulaşırsa ve dikkatsizliğim/sorumsuzluğum yüzünden diğer insanlara bulaştırırsam kendimi affedemem
• Dünya çok korkunç ve tekin olmayan bir yer (sürekli deprem, virüs, küresel ısınma, kuraklık vb. tehdit altındayız)
• İnsanlara güvenilmez eminim kimse gerektiği gibi önlem almayacak bu sebeple asla kimseyle görüşmemeli ve ne olursa olsun dışarı çıkmamalıyım
• Virüs bana bulaşırsa hastanede gerekli şekilde tedavi edemeyecekler, ihmal ya da yetersiz sağlık bakımı sebebiyle pisi pisine öleceğim
• Virüsten dolayı ölürsem cenazeme kimse gelmeyecek
• Virüs devam ederse hep evde kalmam gerekecek
• İnsanların çoğu kötü, iyi ki virüs çıktı böylece kötülerin sayısı azalır
• Bunlar hep dış devletlerin oyunu ve bizler de ellerinde oyuncağız
• İnsanoğlu haddi aştı, çok günahlar/zulümler vardı şimdi bu sebeple insanoğlu cezalandırılıyor/Kıyametin kopmasına az kaldı bunlar kıyamet alameti
• Kaderin önüne geçilmez ne kadar tedbir alsan da olacak olan olur
• Tüm bunlar imtihan, biz tedbirimizi alıp tevekkül edelim
• Böyle şeyler her yüzyılda olup geçmiştir, yine geçecektir. Gelecek güzel şeyler vadediyor. İnsanoğlu bunu da atlatır.
• Böyle zamanlarda sahip olduklarımızın kıymetini daha iyi anlıyoruz, salgın bize sağlıklı ve güvende olmanın önemini hatırlattı

İşte zihinlerde dolaşan olası cümleler bunlar. Bu cümlelerden bazıları kaygı/endişe, bazıları korku, bazıları kızgınlık/öfke, bazıları kuşku duymamıza sebep olurken bazılarıysa duygu bile uyandırmamaktadır. Örneğin, “İnsanlara güvenilmez eminim kimse gerektiği gibi önlem almayacak.” diye düşünen biri çevresindekilere karşı kuşkucu olabilir; etrafı gerekli tedbirlerin alınıp alınmadığı yönünde sürekli tarayabilir ve agresif davranabilir. Bu sebeple öncelikle Koronaya dair bizim zihnimizden neler geçiyor bunu dikkate alabiliriz. Aklımızdan geçenleri dikkate almazsak, hislerimizi ve davranışlarımızı da anlamlandıramaz ve bu psikolojik stresi sağlıklı şekillerde yönetemeyiz. 

Olaylara yaklaşırken öncelikle gerçekten sağlıklı şekilde akıl yürütüp yürütemediğimizi değerlendirmeliyiz. Kuşkuculuk, Dayanıksızlık, Başarısızlık, Karamsarlık temelli düşüncelerden ise daha akılcı ve sağlıklı düşünme tarzlarına bilinçli şekilde yönelmeliyiz. Aksi takdirde duygularımız ve davranışlarımız bu sağlıksız düşünme tarzları güdümünde şekillenecektir.

Peki Koronaya dair sağlıklı düşünme tarzı ne olabilir?

Öncelikle virüsten korunmanın mümkün olduğunu bilmeliyiz. Sağlık Bakanlığı ve sağlık uzmanlarının tedbir almakla ilgili uyarılarına uymak ve virüse karşı gerekli önlemleri aldığının bilincine varmak gerekir. Virüs bütünüyle kontrolümüzde olmayabilir ama gerekli tedbirleri almak, duygularımızı kontrol etmek ve tedbirler çerçevesinde yaşamımızı nasıl sürdüreceğimiz belirlemek bizim elimizdedir! Bana ya da yakınlarıma bulaşırsa gibi düşüncelere karşı âna odaklanmayı ve şimdi yapılacak tek şeyin tedbir alıp hayata devam etmek olduğunu akılda tutmak gerekir.

Korona Virüs Yazı Dizisi - 2 kısmına ulaşmak için tıklayınız.