Korona Virüs Yazı Dizisi - 2

GÜNCELE DAİR

Korona Virüs Yazı Dizisi - 2

Korona Virüse Dair Psikolojik Stresle Nasıl Baş Edebiliriz?

Peki Koronaya dair sağlıklı düşünme tarzı ne olabilir?

Öncelikle virüsten korunmanın mümkün olduğunu bilmeliyiz. Sağlık Bakanlığı ve sağlık uzmanlarının tedbir almakla ilgili uyarılarına uymak ve virüse karşı gerekli önlemleri aldığının bilincine varmak gerekir. Virüs bütünüyle kontrolümüzde olmayabilir ama gerekli tedbirleri almak, duygularımızı kontrol etmek ve tedbirler çerçevesinde yaşamımızı nasıl sürdüreceğimiz belirlemek bizim elimizdedir! Bana ya da yakınlarıma bulaşırsa gibi düşüncelere karşı âna odaklanmayı ve şimdi yapılacak tek şeyin tedbir alıp hayata devam etmek olduğunu akılda tutmak gerekir.

 

Bu psikolojik stresle baş etmek elimizde!

Öncelikle virüse dair endişe ya da korku hissetmekte bir sorun olmadığını belirtmek gerekir. Ancak korkularımızın bizi yönetmesi ve günlük işlevselliğimizi sekteye uğratması sorun teşkil eder. Bu sebeple bizi evhamlandıracak, korkutacak, ümitsizliğe sevk edecek Koronaya dair yayınlara aşırı maruz kalmamak; bunun yerine süreçle ilgili Sağlık Bakanlığı gibi sağlam kaynaklardan aralıklı olarak bilgi edinmek doğru olacaktır. Bunun dışında her türlü stresli yaşam olayıyla daha kolay baş edebilmek için, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek oldukça önemlidir. Bu doğrultuda, salgın döneminde psikolojik dayanıklılığımız için, sağlıklı ve dengeli beslenmeye, düzenli uykuya, serbest zaman etkinlikleri edinerek zamanın nitelikli ve keyifli geçmesine, düzenli egzersize ve sosyal destek kaynaklarımızla gerekli tedbirler uyarınca sosyalleşmeye özen göstermek gerekir.

 

Korona virüs için tedbir alırken, psikiyatrik bozukluklara dikkat! 

Sağlık Anksiyetesi, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Kaygı Bozuklukları, Panik Bozukluk gibi psikiyatrik bozukluklara sahip bireylerde ya da kaygı ve evhama yatkınlıktan dolayı aşırı kaygı duyma durumunda, durumu psikiyatrik düzeyde ele almak gerekmektedir. 

Virüsün yarattığı psikolojik stres 

  • evham yapmaya genetik olarak yatkınlık,
  • beyin kimyası obsesif kompülsif bozukluğa yatkınlık,
  • düşük psikolojik dayanıklık,
  • ailede psikiyatrik bozukluk geçmişi,
  • psikiyatrik tanıya sahip olma,
  • iş ya da kişiler arası ilişkilerde yaşanan sıkıntılardan dolayı akut ya da kronik stres,
  • evde uzun süre kalma

          gibi risk faktörleri psikiyatrik bozuklukların gelişmesine ya da mevcut psikiyatrik sorunlarda artışa sebep olabilir.

Elleri sabunla yıkayıp, kolonya dökerken bu tedbirlerin temizlik tutkunluğuna, her şeyin virüslü olduğu hissine, ritüalize ve tekrarlı dezenfekte çabalarına dönüşmesi Obsesif-Kompülsif Bozukluk için risk oluşturabilir!

Virüse karşı bağışıklığı güçlendirmek adına tedbirler alırken, virüsle ilişkisiz zararsız fiziksel belirtileri virüsün bulaştığı şeklinde yorumlamak ve bu sebeple sürekli “Koronanın belirtileri”ne dair okumalar yapmak ya da sağlık ocakları ya da acil servislere başvurmak Hipokondriazis yani aşırı sağlık anksiyetesi için risk oluşturabilir!

Salgın sebebiyle korku, stres, endişe ya da huzursuzluk hissederken, günlük işlevselliği bozacak ölçüde aşırı kaygı duyma, virüs tehdidine karşı sürekli teyakkuzda olma ve virüsle doğrudan ilişkili olmayan kaçınma davranışları (evde dışarı çıkan kimse olmadığı halde evdekilerin birbirlerinden farklı odalarda kalması ve birbirleriyle temastan kaçınmaları gibi) Anksiyete (Kaygı) Bozuklukları için risk oluşturabilir!

Korona virüsünün bize ya da yakınlarımıza bulaşmasından korkarken, yoğun ölüm korkusu yaşama ve virüs sebebiyle yaşanan akut psikolojik stresle sağlıklı şekillerde baş edemeyip bunun kronik bir strese dönüşmesine izin verme Panik Bozukluk için risk oluşturabilir!

Korona virüsüne karşı gerekli tedbirleri alırken ve özellikle de gerekmedikçe evden dışarı çıkmazken, gerektiğinde bile dışarı çıkamama (ekmek, süt, yumurta gibi temel ihtiyaçlara rağmen evde bir şey kalmasa da markete gidememe), evde yalnız kalamama ya da ihtiyaç durumunda ve yalnızken binmesi gerekse bile asansöre binememe gibi durumlar Agorafobi için risk oluşturabilir.

Okula, işe, kurslara, düzenli serbest zaman etkinliklerine ara verip eve kapanınca, uyku düzeni değişirse (gece film izleme, bilgisayar oyunu oynama ve gündüzleri uyuma, sürekli uyuma vb.); tüm gün uyuşuk şekilde yatma ya da tv karşısında vakit geçirme; sağlıksız beslenme; sigara, çay, kahve tüketimini artırma; virüs yayınlarına sürekli maruz kalma Depresyon Bozuklukları için risk oluşturabilir.

Koronavirüs sürecinde oluşan psikolojik stres ile baş edebilmek ve daha fazla profesyonel destek için Vera Psikolojik Danışmanlık olarak sizin yanınızdayız.

Klinik Psikolog Şuheda KARAKAYA AYDIN
Etiketler: